Gałganiara. Studium postaci Eufemii

Eufemia Jagiełło była legendarną modelką, dzięki której kolejne roczniki adeptów Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie uczyły się rzemiosła. Choć miała charyzmę i do dziś jej wspomnienie jest obecne w murach uczelni, to nie zachowało się ani jedno jej zdjęcie. Tę niezwykłą postać przybliża wystawa, którą można obejrzeć w Pałacu Czapskich.

Zapadała w pamięć, była wyrazista i bezkompromisowa. Pozując, śpiewała przedwojenne piosenki, opowiadała dziwaczne historie, poprawiała początkujących artystów, a nawet wróżyła studentkom i studentom. Eufemia Jagiełło (1906–1987) pracowała jako modelka w stołecznej ASP przez trzy dekady (lata 60., 70. i 80. XX w). Nieliczni wiedzą, że to właśnie na jej cześć nazwano klub studencki oraz późniejszą kultową klubokawiarnię.

Bohaterka wystawy, jak wszystkie modelki i modele, funkcjonowała na obrzeżach akademickiego świata – poza obrazami malowanymi przez studentów, jej twarz można zobaczyć tylko w archiwalnym nagraniu z 1972 r. nakręconym podczas Balu Gałganiarzy. W poszukiwaniu śladów Eufemii, kuratorki słuchały tych, w których pamięci przetrwała: profesorów, absolwentów i pracowników uczelni. Na jej obraz składają się nie tylko płótna oraz taśma z filmem, ale także krążące po uczelni anegdoty i legendy.

W Audycjach Kulturalnych o poszukiwaniach Eufemii oraz wystawie „Gałganiara. Studium postaci Eufemii”, opowiedziały kuratorki: Aleksandra Karolina Makuch, Barbara Orłowska i Katarzyna Ewa Trzeciak.

Zdjęcia: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie / fot. Małgorzata Orechwo